Verhalenhuis Belvédère

Verhalenhuis Belvédère

KAW0006

Bij Verhalenhuis Belvédère delen oude en nieuwe bewoners van Katendrecht hun verhaal

Verhalenhuis Belvédère is een ontmoetingsplek en maakt mensen en gemeenschappen zichtbaar via eten uit de zogenoemde Volkskeukens, via tentoonstellingen, via luistervoorstellingen en via tours. Door samen te eten en verhalen te delen begrijpen mensen elkaar beter, vertellen medewerkers Laura Schalkwijk en Myriam Eijgenraam. 

Chinees biertje 
Belvédère werkt in heel Rotterdam. “Maar de verhalen van deze wijk maken we hier natuurlijk ook zichtbaar. Voor bewoners zijn we een ontmoetingsplek,” vertelt Myriam, een van de eerste medewerkers van het Verhalenhuis én wijkbewoner. “Sommigen komen zelfs dagelijks even langs voor een kopje koffie of voor een Chinees biertje. Ze horen bij ons en als we ze even niet zien, bellen we of gaan we langs.” 

Bijzondere historie 
De ziel van Katendrecht zit al deels in het pand zelf, dat door de drie initiatiefnemers -  Linda Malherbe, Joop Reijngoud en Els Desmet - werd gered van de sloop. Het huis stamt uit 1894, toen er al Belvédère op de gevel stond van het toenmalige café-restaurant. Daarna is het onder meer een bioscoop geweest, waar bewoners na de film gingen dansen. Tijdens de oorlog speelden zwarte muzikanten als Teddy Cotton en Kid Dynamite er door de Duitsers verboden jazzmuziek; Duitse soldaten mochten toch niet op Katendrecht komen, omdat ze er seksueel overdraagbare aandoeningen zouden oplopen bij de ‘meisjes’ van plezier. Het is nog een worsteltent geweest, een Griekse nachtclub en een wijkmuseum. Nu hangt binnen op de begane grond een grote foto uit 1935 van een Chinees-Katendrechts gezin, een van de eerste gemengde huwelijken. Ooit was Katendrecht het eerste, grote Chinatown van Europa, toen Chinese zeemannen als stakingsbrekers naar deze havenwijk werden gebracht. Zij bleven, begonnen pensions, gokhuizen en uiteindelijk ook restaurants.  

Verschillende culturen zichtbaar via de Volkskeuken 
Dat Rotterdam nu 200 nationaliteiten telt, komt mede door de haven. De multiculturele samenleving was op Katendrecht al ver voor de oorlog niet vreemd, waar de ‘hele wereld’ aan- of afmonsterde. “Niet alleen Chinese zeemannen bleven hier. Er was een bar annex zeemanspension voor Estlanders, een café voor Noren, voor Grieken, voor Kaapverdianen, noem maar op,” vertelt Laura, die namens Belvédère mede de verhalen van (voormalige) bewoners en hun nazaten vastlegt en optekent. 

Al die verschillende culturen worden ook zichtbaar gemaakt via de Volkskeuken, een programma waarbij Rotterdammers met wortels over de hele wereld hun familiegerechten koken en hun persoonlijke verhaal delen. Myriam: “Dan zit je aan lange tafels en ontmoet je niet alleen de hoofdpersoon zelf, maar ook andere bezoekers.” 

De Kaapse Tafel 
Dan is er maandelijks de Kaapse Tafel, waarbij oudere Kapenezen en Katendrechters gratis een huisgemaakte lunch krijgen uit de Volkskeuken en waar zowel oude als nieuwe bewoners aanschuiven. “Wat dat betreft is er nog wel wat te winnen om oud en nieuw wat meer naar elkaar toe te krijgen.” 

Dure wijk 
Katendrecht is veranderd van bruisende havenwijk met veel winkels, veel saamhorigheid, waar niemand van buiten wilde wonen vanwege de prostitutie, tot een van de meest gewilde woonwijken.  “Met hele dure huizen en steeds minder sociale woningen en huizen die geschikt zijn voor ouderen. Veel oudere bewoners kijken heel kritisch naar deze veranderingen,” weet Myriam die sinds 2006, vlak voor de grote veranderingen, op Katendrecht woont. “De wijk is mooier geworden en er is minder criminaliteit en overlast, maar de oudere bewoners kunnen de restaurants aan Deliplein niet altijd bezoeken, omdat hun portemonnee dat niet toelaat. Ze moeten vaak ver lopen of met de bus naar de supermarkt en er zijn steeds minder sociale huurwoningen of plekken waar bewoners goed oud kunnen worden.” 

De toekomst van Katendrecht 
Het Verhalenhuis probeert via de Kaapse Tafel en alle andere programma’s niet alleen een ontmoetingsplek te zijn, maar hoopt ook dat door het delen van persoonlijk verhalen mensen meer begrip krijgen voor elkaar. Laura: “En een beetje lol hebben met elkaar. En dat daardoor de stad en de wijk misschien iets leuker wordt. Dat is eigenlijk de basisgedachte van wat we hier doen.”